Cursus op afstand, of liever contactonderwijs?

Juli 2020

De voorbije weken waren anders, vanwege Corona. Voor jou ook natuurlijk, en ik wil mijn nieuwe inzicht hier even met je delen over het werken op afstand. En hoe dat ging.

Contactonderwijs is de standaard

Voor de Corona had ik alleen nog maar contact-onderwijs gegeven, dat was gewoon mijn ding. Ik had nog nooit van Zoom gehoord. Maar ineens had iedereen het erover. Ik kreeg het gevoel dat ik al jaren onder een steen had gelegen. Shame on me.

Door de omstandigheden gemotiveerd heb ik eens gekeken of dat werken-op-afstand iets voor mij zou zijn. En wat denk je? 

cursus op afstand

Ik ben nu een aantal korte sessies en complete lesdagen verder. Wat ik merk is dat zeker bij 1 op 1 het werken met Zoom prima kan. En wat ik me nu realiseer is dat ik in die afgelopen 30 jaar onderwijs veel verschillende signalen opvang om de invulling van mijn lessen mee te sturen. Signalen dus, die ik terugkrijg van mijn cursist(en). Online zijn het er wat minder. In een les met contactonderwijs gaat het zo:

  1. Ik pas mijn manier/techniek van praten aan om korte onderwerpen duidelijk te maken en zie aan je gezicht of dat werkte. Ook handgebaren gebruik ik.
  2. Je lichaamstaal vertelt me of je een langere uitleg begrijpt of niet. Of dat je aandacht afdwaalt. Dan zal ik proberen je te activeren.
  3. Ik sta niet vaak stil, ik beweeg omdat daarmee de energie in de les hoger blijft. En daardoor kun je beter je aandacht er bij houden.
  4. Wanneer ik met je mee kijk als je aan het werk bent, zie ik aan je beeldscherm of je in het juiste venster zit, op de goede plek zit. Daarmee check ik dus of je de opdracht hebt begrepen.
    • Dan zie ik of je bovengemiddeld snel gaat in het uitvoeren van een oefening, of dat je iets achter blijft bij de groep.
    • Dan stuur ik je wat bij wanneer je zichtbaar moeite hebt met het uitvoeren van een oefening. Zodat je het daarna weer op eigen kracht verder kunt vinden.
  5. Met de vragen die je stelt, geef je aan hoe ver je de stof al beheerst en dat je er nog steeds bij bent. Van jouw vragen krijg ik weer energie terug. Als je het onderwerp begrepen hebt, nog meer. Wanneer je inziet hoeveel het onderwerp jouw werk makkelijker maakt: kicken! Als je geen vragen stelt, formuleer ik er wel een paar ter controle.
  6. Bij het afronden van een oefening geef ik verbaal een samenvatting van wat je hebt ervaren of geleerd. Of ik teken het, en ik kan opnieuw aan je lichaamstaal checken of je het door hebt. Soms doe ik dat met een vraag die je geheugen activeert.
  7. Als ik zie dat je nog aan het schrijven bent (aantekeningen maakt), hou ik even in, en wacht ik om naar het volgende onderwerp te gaan.
corona

Door Corona kwam er afstandsonderwijs voor in de plaats

En dan ineens mag dat allemaal niet meer, moet ik het wiel opnieuw uitvinden. Dan zijn er weer nieuwe belemmeringen, die kleven aan zo’n nieuw medium.

  1. Als ik praat in een online les, kijk ik naar het lampje bij mijn webcam. Jouw gezicht staat er vlak bij, maar als ik naar jouw video kijk, kijk ik jou niet echt aan. Begrijp je? Als ik je aan wil kijken zodat je ook mijn gezicht kunt lezen, kijk ik naar een lampje. Een enkeling heeft niet eens een functionerende webcam, dus dan heb ik alleen maar jouw microfoon om op te koersen. Vaak staat de computer iets van je af, dus jouw hoofd staat er maar klein in. En dan moet je de beschikbare ruimte voor webcam-video op mijn tweede scherm soms nog delen met andere cursisten. Bij 1 op 1 sta je er altijd wel duidelijker op.
  2. Wanneer ik mijn scherm deel om de groep cursisten iets te laten zien, zit het beeld met hun video op mijn tweede scherm. En is het dus iets lastiger om te kunnen zien dat iedereen het door heeft. We vallen daarom meer terug op audio: “je moet het me laten horen als iets niet duidelijk is, of juist wel duidelijk”. Geen van mijn cursisten vond dit een bezwaar. Bij 1 op 1 kijk ik tussendoor ook naar het beeld van je webcam. Maar in contact-onderwijs voél ik ook jouw energie.
  3. Dan gééf ik energie op meerder manieren, en krijg ik ook energie terug van cursisten. Met les-op-afstand kan ik niet op zoveel diverse manieren mijn energie geven. Cursisten kunnen iets sneller vermoeid raken. Daarom houden we iets vaker pauze.
  4. Aantekeningen maken kan en mag nog steeds, maar of je dat wel of niet doet kan ik niet meer zo goed zien. Gelukkig kan ik een video-opname automatisch mee laten lopen wanneer ik iets uitleg, dus krijg je alle behandelde stof nog mee in de vorm van een aantal video’s.
  5. Cursisten moeten wel een ruimte hebben waar ze rustig de hele dag kunnen werken. Zonder collega’s, partner of kinderen die aandacht vragen. Dat is deze tijd natuurlijk wel eens een uitdaging. Maar straks wordt het vast makkelijker te realiseren.

Les op afstand in de toekomst

Het is even zoeken, maar het kan zeker wel passen. Niet alleen bij mij, maar – belangrijker nog – ook bij mijn cursisten. In een 1 op 1 les viel het me op hoe bruikbaar Zoom is. Ik hou het er in, ik ga het permanent aanbieden. Ik zou de grens op 3 of 4 personen leggen; met 4 personen kan ik nog feedback van de groep vragen zonder dat er te veel mensen door elkaar praten. En ik pas de vorm van de les er wel op aan: het tempo ligt iets lager dan in contact-onderwijs. Want ik kan niet zo snel zien dat je het onderdeel hebt begrepen. Dus ik moet het nadrukkelijk vragen. En de uitwisseling van energie is ook wat lager, dus ik moet iets vaker een pauze inlassen. Voor een kop koffie of thee, of een plaspauze. Denk niet dat het een slome les wordt: het is dus nog prima te doen.

Spreekuur voor losse vragen

En niet alleen voor lessen, maar ook voor consult. Want wat bleek: er zijn heel veel mensen die gewoon even een vraag willen stellen. In deze tijd zitten er in mijn agenda veel meer gaatjes, dus kan ik met Zoom prima iemand tussendoor helpen. Het scheelt mijn klant heel veel tijd van zelf uitzoeken, en ze krijgen achteraf de video opgestuurd van wat we behandeld hebben. Ik zie alleen maar voordelen want ik vind het fijn om anderen te kunnen helpen.

Privacy

Ja, altijd komt dat aspect weer naar boven. De bijeenkomsten die ik organiseer, daarin worden geen privé-gegevens gedeeld. Je hoeft niet eens een account te nemen, bij Zoom. Ze zullen cookies gebruiken om de door jou ingevoerde naam te onthouden. Zoom heeft in de maand maart en april heel veel updates uitgebracht, waardoor het nu een stuk netter loopt dan daarvóór.

Laat knoppen zien
Verberg knoppen
peter maas

Gevonden wat je zocht??

Anders heb ik nog wel wat gratis tips voor je. Met betrekking op jouw werk, natuurlijk. Laat dan in ieder geval even je mailadres achter. En geef aan waar je belangstelling ligt. Dan hoef je niet meer te zoeken naar goede tips op deze site, maar krijg je ze meteen in je mailbox!

Interessegebied – Ik werk met (meerdere mogelijk):

Inschrijving gelukt! Binnenkort gratis tips.