Regelafstand, wat is dat?
Natuurlijk weet je dat al, want anders vond je dit artikel niet interessant en was je er niet naar op zoek. Het is de verticale ruimte tussen elke twee regels tekst. Normaal in een tekstblok staan alle tekstregels op gelijke verticale afstand van elkaar. Dat ziet er netjes uit.
Het voorbeeld hieronder is dus hoe het NIET moet met de regelafstand in InDesign.
Eerst wat info: automatische regelafstand of niet?
Als je het aan InDesign over laat, zal het programma zelf 120% van de lettergrootte gebruiken als verticale afstand tussen de tekstregels. Je kunt dat veranderen als je wilt, maar veel ontwerpers kiezen gewoon een vaste waarde. Neem het deelvenster Venster, Tekst en Tabellen, Alinea. Gebruik daarvan rechtsboven het hamburgermenu (die 3 streepjes) en kies voor opties uitvullen.
Vaak zie je dat ontwerpers een eigen waarde kiezen voor de regelafstand. Dus bij lettergrootte 10punts kiezen zij bijvoorbeeld 11punts regelafstand in InDesign. Dat is dus een extra ruimte van 1punt tussen elke twee regels. Een te kleine regelafstand zorgt dat de staarten van de ene regel tegen de stokken van de volgende regel aan kunnen staan. En dat ziet er uit als lastig leesbare tekst, dat willen we dus niet.
Regelafstand is afhankelijk van lettertype
Ontwerpers weten dat als je een lettertype gebruikt met een kleine x-hoogte, dat dan de regelafstand vaak iets krapper kan. Want de kleinere x-hoogte zorgt automatisch voor een iets grotere witruimte in het beeld tussen alle regels in.
Kopjes en subkopjes krijgen een andere regelafstand in InDesign
Bij kopjes in de tekst wordt nog wel eens een andere regelafstand gebruikt. Dat komt doordat de letters van een subkopje nog vaak iets groter zijn dan de platte tekst (bodytekst of broodtekst). En een grotere letter vraagt dus ook een grotere regelafstand.
Eigenwijze ontwerpers doen het weer anders
Soms wordt het juist niet gedaan. Een kopje krijgt dan geen extra tussenruimte, of zelfs een negatieve tussenruimte. Lettergrootte 14 op regelafstand 12 bijvoorbeeld. Er is een risico dat de stokken en staarten van letters in opvolgende regels door elkaar staan, maar dat hangt natuurlijk af van de tekst, en het lettertype. Soms werkt het prima.
De standaard van InDesign zit in de weg
Als je tekst selecteert in InDesign, en je verkleint de regelafstand, gebeurt er wel eens iets heel vervelends: de laatste regel doet niet goed mee. Dat komt doordat je de tekst van rechts naar links selecteerde – gezien de manier waarop InDesign werkt vaak heel logisch om het zo te doen. Als je niet van achter naar voor selecteert, maar van voor naar de achterkant van een alinea dan heb je dit probleem niet. Het komt doordat je het laatste teken van een alinea niet mee selecteert als je van rechts naar links selecteert. En dat laatste teken behoudt zijn eigen regelafstand en verpest het daarmee voor jou.
Maar het is vervelend, en het hoeft helemaal niet. Het is een dom ding waarvoor Adobe een optie heeft aangebracht in de voorkeuren van InDesign. Ga naar de voorkeuren, naar de categorie Tekst. Zet het kruisvakje aan voor ‘Regelafstand op hele alinea’s toepassen’. Vanaf nu maakt het niet meer uit hoe je de tekst selecteert. Van rechts naar links, of omgekeerd, of zelfs helemaal niet: als je gewoon in de tekst staat en je verandert de regelafstand dan geldt dit automatisch voor alle regels in de alinea.
Documentafhankelijke standaard
Helaas is deze instelling per document in te stellen. Het is te zot voor woorden dat deze kromme manier van werken überhaupt bestaat in InDesign. Regelafstand hoort altijd op hele alinea’s hetzelfde te zijn. En niet per letterteken of per woord instelbaar. Als je het in jouw document hebt veranderd, kan het gebeuren dat het weer verkeerd staat in een document dat een ander heeft gemaakt. Irritant!
Verander de standaardinstelling van InDesign
Wanneer je geen documenten open hebt in InDesign krijg je tegenwoordig het startscherm te zien. Toch kun je nog wel bij de voorkeuren komen als je de toetscombinatie Command-K of Control-K gebruikt. Zet dan het kruisvakje aan om Regelafstand op hele alinea’s tegelijk toe te passen. Vanaf nu zal InDesign het goed doen voor elk document dat je nog aanmaakt.
Maar niet vergeten: bij al bestaande documenten blijven de eigen voorkeuren aangehouden, totdat je die ook verandert.
Tekst op basislijnraster in InDesign
Je kunt er ook voor zorgen dat de tekst op een basislijnraster staat. Daarmee staan de tekstkolommen onderling op gelijke hoogtes. Ik heb een heel artikel geschreven over waarom dat belangrijk is en hoe dat werkt. Lees het artikel over tekst op basislijnraster.
Goedemorgen Peter,
Kunt u mij misschien ook vertellen hoe ik in Adobe InDesign de regelafstand kan instellen die in mijn tekstverwerker op 1.15 staat?
Veel dank voor uw antwoord! Bestaat daar misschien een omrekentabel voor?
Hartelijke groet,
Arend van den Brink
hoi Arend, zoals ik ook in een privé mailtje antwoordde: de regelafstand in MsWord (ik neem aan dat dat je tekstverwerker is) wordt mede bepaald op het lettertype. Dat is heel vervelend en dus telkens weer anders. Er is geen pijl op te trekken…